„Janosik21” z muzyką na żywo w wykonaniu KWARTETU JORGI. 28 grudnia ( sobota ) 2013, godz 20:00, pokaz specjalny na zakończenie Wodzisławskiego. Kino Pegaz, ul. ks. płk. W. Kubsza 17, Wodzisław Śląski. Wstęp wolny.
Jánošík 21 to nie tylko pierwszy film o słynnym zbójniku, ale także pierwszy słowacki film pełnometrażowy.
Sam film zrealizowała w zadziwiająco profesjonalny sposób ekipa ....debiutantów.
Grupa turystów w górskim szałasie słucha legendy o Janosiku, opowiadane przez starego bacę.W miarę rozwoju historii kolejni słuchacze zmieniają się w postacie z legendy.
Historia pokazana w filmie to w całości retrospekcja - narracja starego pasterza, który trójce turystów opowiada o legendarnym bohaterze ludowym Juraju Jánošíku.
Juraj Janosik (1688-1713) to słynny zbójnik, obecny w słowackiej i polskiej sztuce ludowej.
W historycznym przekazie to uczestnik antyhabsburgskiego powstania, legendarny przywódca niepokornych chłopów w górach Mala Fatra na Słowacji
Rzecz dzieje się na początku XVIII wieku w północnych Karpatach. Lokalna ludność coraz bardziej uciskana jest przez możnowładców. Juraj Jánošík, młody student wraca do rodzinnej wioski i dowiaduje się, że jego schorowana matka właśnie umarła, a książę Šándor nie chce zwolnić ojca z przymusowych robót na czas pogrzebu. Co więcej każe wymierzyć mu karę chłosty, co dla starszego mężczyzny kończy się tragicznie. Jánošík mści się na księciu i ucieka z wioski.
W 1920 roku w Chicago emigranci słowaccy w założyli korporację w celu nakręcenia filmu w swojej starej ojczyźnie.
W jej skład weszli miedzy innymi bracia Jaroslav i Daniel Siakel - wynalazcy, właściciele fabryki produkującej sprzęt filmowy w USA i Ján Závodný - właściciel kina Casimir w Jefferson Parku, który swoje dochody przeznaczył na potrzeby nowo powstałej korporacj.
W 1921 roku spółka Tatra Film Corporation wysłała na Słowację do nakręcenia "Janosika" ekipę: reżysera J. Siakeľa, asystanta Františka Horlivého, kamerzystę Daniela Siakeľa i producenta Jána Závodného.
Starszy z braci - Daniel Siakeľ w Ameryce Północnej ukończył kurs zdjęć lotniczych, i razem z bratem Jarosławem nakręcili jedynie krótkie filmy promocyjne i dokumentalne.
Pomimo iż realizatorzy filmu byli debiutantami, doświadczenie zdobyte w Selig Polyscope Company - pierwszej wytwórni filmowej, która założyła stałe studio w Los Angeles, wystarczyło, by stworzyć znakomite dzieło. Takie zabiegi jak retrospekcja, narracja równoległa, akcenty humorystyczne czy chwyty przeniesione wprost z westernów sprawiają, że film trzyma w napięciu i nawet po latach wywołuje emocje.
Zdjęcia Jánošíka rozpoczęły się w maju 1921. Ekipa filmowa za swoją bazę początkowo wybrała Martin. Ale wkrótce okazało się, że hotel w Martin jest zbyt drogie, i tak zostali zmuszeni do przeprowadzenia się do Blatnicy. Zamek na Orawie okazał się nieodpowiedni z powiodu braku światła, podobnie Terchovo została zastąpione przez Šútovo. Ekipa filmowa nie posiadała samochodu, towary przewozili pociągiem i chlopskimi wozami. Zmusiło to ich do zrezygnowania z planowanych wcześniej bardziej odległych plenerów..Jesienią, załoga przeniosła się do Pragi, gdzie dokręcono kilka wewnętrznych scen. Końcową scenę filmu -wyrok nad Jánosikiem nakęcono nad Wełtawą.Pod Černickim Pałacem - obok klasztora franciszkanów.
Jako Janosika wybrano popularnego już wtedy aktora Theodora Pistka.Oprócz aktorów w filmie grają chłopi -górale z okolicznych miejscowośc i- Blatnicy i Sutova, a także żołnierze z 18 Brygady Piechoty w Żylinie.
Na początku listopada film był gotowy.Pierwsza premiera odbyła się 25. 11.1921 w Pradze.
Pierwszego grudnia 1921 była premiera w Chicago z muzyką skomponowaną i wykonywaną przez Vladimíra Gustáv Šaško i Samuel Fajnora na skrzypcach i pianinie.
Z powodo niskiego budżetu nie było napisów angielskich. Film był przystosowany tylko dla odbiorców pochodzenia słowackiego.Ponadto, aby uniknąć amerykańskiej cenzury- wszystkie sceny drastycznym było wycięte - wersja amerykańska była krótsza.
Na Słowacja była premiera w Žilinie 3. 1.1922r.. Obrót w Czechosłowacji osiągnął prawie 19 milionów koron.
Później film zaginął.
Odnalazł się w 1970 r. w.... garażu w Chicago. W 1975 roku został zrekonstruowany, a w 1995, jeszcze za życia reżysera, wpisany na prestiżową listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.
Dzięki realizacji JANOSIKA Słowacja jest dziesiątym krajem na świecie, w którym nakręcono film pełnometrażowy.
Czas trwania: 68 minut
poleca:
Województwo śląskie - imprezy, koncerty, informacje
